Yazlık Şaraplar

Konu : Gastronomi

Mevsime göre şarap mı olur? Elbette olur, sözkonusu şarap olduğunda her an her şey olabilir!

Mevsime göre şarap mı olur? Elbette olur, sözkonusu şarap olduğunda her an her şey olabilir!  

Üstelik zamana, mekana ve mevsime göre doğru şarap tercih etmek kadehteki  iksirin yaşanan anı daha da güzelleştirmesine yardımcı olur. Şaraplar  farklı stillerde, farklı üzüm çeşitlerinden ve farklı iklimlerde üretildikleri için her damak tadına, her mevsime ve hatta her türlü halet-i ruhiyeye uyum sağlayabilirler. Yaz aylarında yudumlamak için beyaz, kırmızı ya da roze, hangi renk olursa olsun meyvemsi, ferahlatıcı asiditeye sahip, düşük veya orta alkollü, lezzetli ve genç içimli şaraplar tercih edilebilir.   

Dünyadaki şaraplık üzüm çeşitliliği ve bu üzümleri farklı üretim teknikleriyle işleyebilme imkanı şarapta seçeneği artıran önemli faktörlerdendir. Farklı damak tatlarına ve bütçelere sahip tüketicilere hitap edebilmek için dünyada bir çok şaraphane değişik stillerde şaraplar üretmekte. Meşeli, meşesiz, tam gövdeli, hafif gövdeli, kolay içimli, kompleks, yıllanma kapasitesine sahip ya da meyvemsi. Bu çeşitlilik tüketiciye sıcak havalarda yüksek tanenli, yüksek alkollü, tam gövdeli güçlü bir kırmızı şarap içmek yerine ince kabuklu siyah bir üzümden üretilmiş dolayısıyla düşük tanen miktarına sahip, içimi kolay, orta alkollü, taze asiditeli hafif gövdeli bir kırmızı şarap içme imkanı veriyor. Böylelikle şarap severler meşe fıçıda dinlendirilmiş  zengin yapılı, belirgin tanenli bir Cabernet Sauvignon’u soğuk havalara bırakıp, meşesiz(unoaked), meyvemsi, zarif tanenli, soğutarak içilebilecek bir kadeh Kalecik Karası’nı veya village kalitesinde düşük tanenli, orta derecede alkol seviyesine sahip lezzetli bir Beaujolais’yi  yaz aylarında yudumlayabiliyor.  

Yazlık şaraplarda renkten çok şarap stiline dikkat etmek gerekiyor. Çünkü her renk şarabın daha hafif gövdeli, daha düşük alkollü, daha meyvemsi bir stili mevcut. Yaz sıcağında serinletici, susuzluk giderici bir alternatif için bu bileşenlere dikkat etmek gerekiyor. Favori bir üzüm çeşidi olan ve sadece bu üzüm çeşidinden üretilen şarapları tercih eden şarapseverler için bile seçenekler kısıtlı değil. Cabernet Sauvignon, Syrah, Zinfandel gibi tanen miktarı yüksek üzüm çeşitlerini seven şarapseverler yaz aylarında bu üzümlerden üretilen orta segment şarapları seçebilirler. Böylece daha meyvemsi ve tanen miktarı biraz daha düşük, hafif soğutularak içilebilecek bir şarap tercih etmiş olurlar.  

Aynı üzüm çeşidinden dünyanın farklı ülke ve bölgelerinde, değişik şarap yapım teknikleriyle üretilen şaraplar bulabilmek mümkün. Örneğin Chardonnay gibi dünyada ve ülkemizde yaygın olarak üretilen ve tek başına marka olmuş bir üzüm çeşidinde alternatifler oldukça fazla. Yaz aylarında village kalite seviyesinde yüksek asiditeli, yoğun mineraliteye sahip bir Chablis, yine Burgonya’dan Meursault apelasyonuna ait daha zengin yapılı, tereyağlı dokuya sahip bir şaraba tercih edilebilir. Bu bağlamda soğuk iklim şarapları yaz aylarında içilmeli diye bir genelleme yapıp kolaya kaçmak her zaman doğru sonuca ulaşmayı sağlamaz. 

Fortifiye şaraplar yüksek alkollü oldukları için hafif şaraplara ve köpüklü şarap çeşitlerine göre daha çok sonbahar ve kış aylarına uygun şaraplardır. Köpüklü şaraplarda ise Prosecco gibi meyvemsi stiller veya geleneksel methodla üretilmiş non-vintage şaraplar yaz aylarının ruhuna hem daha uygun hem de bu keyifli aylar için daha eğlenceli seçenekler oluştururlar. 

Roze veya pembe şaraplar genel olarak yaza çağrışım yapsalar da sıcak bir günde Provence sitili açık renkli, hafif gövdeli ve  taze asiditeye sahip bir roze, akşam yemeğine eşlikçi olarak ise, kırmızı şaraba da bir alternatif oluşturabilecek, daha koyu renkli, tam gövdeli Tavel stili bir roze seçilebilir. 

Havuz kenarında, gün batımı seyrederken ya da deniz sonrası serinletici bir aperitif içmek istendiğinde ülkemizde de yaygın olarak üretilen, yüksek ve parlak asiditeli, aromatik bir üzüm çeşidi olan Sauvignon Blanc iyi bir tercih olacaktır. Ege’den çiçeksi mis kokulu Bornova Misketi, Kapadokya’ dan mineral ve yüksek asiditeli Emir, Bozcaada’dan otsu aromaları ve hafif gövdesiyle Vasilaki yazlık şarap tanımının altını dolduracak beyaz yerel üzümlerimizden yaz için ideal şaraplar. Dünyaya göz attığımızda Veneto’dan kolay içimli, yemek dostu bir Pinot Grigio, Vinho Verde’den lezzetli ve serinletici bir Alvarinho , Wachau’dan üretiminde geleneksel olarak meşe fıçı kullanılmayan, yüksek asiditeli, greyfurt ve elma aromalarına sahip bir Grüner Veltliner ya da çiçeksi aromalarıyla Salta’dan taze asiditeli bir Torrontes beyaz yazlık şaraplara örnek olarak düşünülebilir.  

Bölge olarak değerlendirmek gerekirse eski dünyanın benim için çeşitlilik, çok yönlülük ve fiyat-kalite dengesi açısından her zaman en iyi şarap bölgelerinden biri olan Loire Vadisi yazlık şarap seçmek için ilk sıralarda yer alabilir. Hangi renk ve çeşit şarap olursa olsun fiyat kalite dengesi çok iyi yazlık bir alternatife kolaylıkla ulaşılabilecek,  göz ardı edilmemesi gereken bölgelerden biridir Loire. Şahane asiditesiyle Melon de Bourgogne üzüm çeşidinden üretilen Muscadet’nin tazeleyemeyeceği damak düşünemiyorum doğrusu. Zarif Pinot Noir üzümünden üretilen nefis Sancerre rozeleri ise yaz mevsiminde herkesi mutlu edebilecek bir lezzette. Çoğunlukla Chenin Blanc, Cabernet Franc ve Chardonnay üzüm çeşitlerinden üretilen Cremant de Loire da bu bölgede yapılan ve unutulmaması gereken yazlık şaraplardan. Yeni dünyadan da bir çok örnek verilebilir yazlık şaraplara ancak soğuk iklim şarap stilleri ve Pinor Noir, Chardonnay, Sauvignon Blanc, Riesling gibi asil üzüm çeşitlerinden üretilen premium kalitedeki şaraplarıyla Avustralya’nın Tasmania adası yazlık şarap seçmek için mükemmel bölgelerden. Üstelik bu bölgenin Chardonnay ve Pinot Noir üzümlerinden üretilen geleneksel method köpüklü şaraplarından yaz için oldukça sofistike ve kaliteli seçenekler bulunabilir . 

Yaz mevsimi dış mekanlar, hafif yemekler, kıpır kıpır şarkılar, rengarenk zakkumlar, hatmiler, mis kokulu akşam sefaları, deniz ve gökyüzünün ucsuz bucaksız mavisiyse, şarap yaz mevsiminin tüm bu güzelliklerine yakışan zarif bir eşlikçi. 

Yaşamın sunduğu bir çok güzelliğe şahit olduğumuz bu ayları, canlı renklerle, narenciye, yeşil erik, şeftali, çilek, dut, kiraz tatlarıyla, taze ve çıtır asiditelerle, ferahlatıcı baloncuklar veya zarif tanenlerle taçlandırabilmemiz mümkün.