Kaçkarlar Zirve Tırmanışı

Yazar: OÄŸuzhan Mecit Uslu

Kaçkar DaÄŸları Milli Parkı; 51.550 hektar alanı kapsamaktadır. Milli Park'ın büyük bir bölümü, Rize Ä°li ÇamlıhemÅŸin Ä°lçesi ve bir kısmı da, Artvin Ä°li Yusufeli Ä°lçesi sınırları dâhilinde kalmaktadır. Kaçkar DaÄŸları Milli Park Sahası'na ulaşım; Rize- ArdeÅŸen karayolu üzerinde, Fırtına Vadisi güzergâhıyla, ÇamlıhemÅŸin Ä°lçesi' ne (18 km) ulaşıldıktan sonra, Ayder güzergâhından ve Zilkale güzergâhından olmak üzere iki ayrı güzergâhtan gerçekleÅŸmektedir.

3937 metre yükseklikle, Türkiye’nin üçüncü yüksek dağı olan Kaçkar DaÄŸları zirvesine ulaşım; Artvin’in Yusufeli Ä°lçesi'nden de saÄŸlanıyor. Ben bu yolu tercih ettim. Tercih sebeplerimin başında Yusufelili oluÅŸum gelmekte. Yusufeli 8000 nüfuslu ÅŸirin bir ilçe.

Çoruh Nehri'nin diÄŸer çaylarla bileÅŸip güçlendiÄŸi nokta olan Yusufeli; salcılık (rafting) ve diÄŸer su sporları, trekking, daÄŸcılık, av turizmi, kampçılık, fotoÄŸrafçılık, böcekçilik, kelebekçilik, çiçekçilik gibi, turizm çeÅŸitlerinin hepsine birden sahip olması ve bunların yanı sıra, çok sayıdaki tarihi eserleri ile ender bulunan mükemmel bir turizm yöresidir.

Ne yazık ki böylesi bir turizm potansiyeline sahip olan, endemik bitkiler ve vahÅŸi hayvan popülasyonu bakımından oldukça zengin bu bölge (Çoruh Vadisi), devlet tarafından yapılan barajlar silsilesi ile özelliÄŸini yitirme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Hali hazırda ÅŸantiyelerin doÄŸaya verdiÄŸi tahribat büyüktür. Yapılan beÅŸ büyük barajın son halkası olan Yusufeli Barajı'nın tamamlanmasıyla, Yusufeli ilçesi sular altında kalacak ve Çoruh artık durgun akacak...

Kaçkar’ın zirvesine yolculuÄŸumuz, Yusufeli Ä°lçesi'nden baÅŸlayacak ve ilçe merkezinde vakit geçirmek isterseniz konaklamak mümkündür. Üç yıldızlı bir otel ve birkaç pansiyon mevcuttur. Ancak ilçe merkezinin cezbedici bir tarafı yoktur. Zirve hazırlıklarının yapılması ve dönüÅŸünde dinlenmek için kullanılabilir. 

Artık zirveye doÄŸru yola çıkma zamanıdır. Yusufeli Ä°lçesi'nin içinden geçip, Çoruh Nehri'yle birleÅŸen Barhal Çayı bize yolumuzu göstermektedir. Barhal Vadisi'ni besleyen bu çay, Kaçkarlar'ın zirvesinden gelmektedir. Yol boyu Sarıgöl, Deftisa, Bark-bar, Barhal, Zemavan, Mikelis, Büyük Hevek ve Meredet Köyleri'nden geçiyoruz. Adını vadi ve çaydan alan Barhal Köyü, içinden geçen çay ve muhteÅŸem doÄŸasıyla vadi içine sıkışmış ÅŸirin bir köydür. Köyde tarihi bir Gürcü manastırı mevcuttur. 10.YY’da yapılan Parhali Manastır kompleksinden günümüze kilise yapısı ulaÅŸmıştır. Parhali kelimesi, Türkçe’ de Barhal biçimini almıştır. Yerli ve yabancı birçok turistin ziyaret ettiÄŸi köyde konaklamak mümkündür.

Vadinin sonuna doÄŸru araçla yol almaya devam ediyoruz. Çay boyu kırmızı benekli alabalık avlamak izne tabi ve belli bir kotası var. Tabii yurdum insanı bunu umursamamaktadır.

Büyük Hevek Köyü'ne vardık. Zirve öncesi son köydür. Köy; ahÅŸap ve taÅŸ iÅŸçiliÄŸiyle yapılmış evlerden oluÅŸan, birden çok mahallesi bulunan bir yerleÅŸim halindedir. Yüzyılı aÅŸmış bir zamandır ayakta kalmayı baÅŸarmış. Konaklama için pansiyonlar mevcuttur. Biz de geceyi burada geçireceÄŸiz.

Sabahın erken saatleri ekipmanımızı hazırlayıp yürüyüÅŸe baÅŸladık. Bu yürüyüÅŸ ve bir noktadan sonra tırmanış için yeterli ekipmana sahip olunmalıdır. YürüyüÅŸ ayakkabıları (mutlaka bileklikli trekking), kıyafetler (rahat trekking pantolon, kısa ve uzun kollu tiÅŸört, gece için termal içlik ve polar, yaÄŸmurluk), çadır, uyku tulumu, mat almanız gereken ekipmanlardır. Yine de yolculuk öncesi ekipman için bir araÅŸtırma yapmak ÅŸarttır.

2000 metre sınırında bulunan Hevek Köyü'nün mahallesi Mereted, köye 3 km mesafede ve araçların ulaÅŸabildiÄŸi son noktadır. Mahalle giriÅŸindeki pansiyonlar haricinde bütün orijinalliÄŸini korumaktadır. Çatma kütük sistemli samanlıklar, ahÅŸap evler, taÅŸ konaklar, dar sokaklar.

Artık son hazırlıkların yapılıp, ana kamp yeri olan Dilber düzüne yürüyüÅŸün baÅŸlayacağı nokta burasıdır. Deyim tam anlamayla yerini buluyor, ‘yola bundan sonra katırlarla devam edeceÄŸiz’. Yaklaşık 4 saat süren Dilber düzü yolculuÄŸunda yüklerini taşımak istemeyenler. Katırlara emanet ediyor yüklerini ve bu keyifli yolculuÄŸu hafif bir ÅŸekilde tamamlıyor, bizim tercihimiz bu yönde deÄŸil. Hayvan sömürüsüne daima karşı oldum. Katırlara gereÄŸinden fazla yük taşıtılması, bölgenin coÄŸrafi yapısı nedeniyle hayvanlara ölümcül zararlar verebilmekte. Ayrıca bu zorlu parkurla fiziksel ve zihinsel mücadele oldukça keyifli ve güzel bir tecrübe sunmaktadır.

Mevsimine göre yol boyu endemik çiçekler ve kelebekler, Kaçkar'ın zirvelerinden kopup gelen çaÄŸlayanlar eÅŸliÄŸinde yürüyorsunuz. Biz aÄŸustos ayını tercih ettiÄŸimizden çiçekler ve otlar sararmış durumda. Ama yine doÄŸa tüm güzelliÄŸini önümüze sermiÅŸ durumdadır. Haziran ayı doÄŸanın tam anlamıyla canlandığı aydır burada. Rengarenk çiçekler, hayranlık uyandıran desenleriyle kelebekler, gürül gürül akan derelerle doÄŸayı tüm yoÄŸunluÄŸuyla yaÅŸayabileceÄŸiniz ay bu ay. Ancak zirve tırmanışı karların henüz erimeye baÅŸlaması nedeniyle tehlikeli.

Yaklaşık bir saatlik bir yürüyüÅŸ sonrası Nastaf Yaylası'na ulaÅŸmış olduk. Hevek köylülerinin kullandığı yayla, bir yan vadideki Dibe Yaylası'yla benzerlikler gösterir. Yayla evleri (kom), derme çatma taÅŸ duvarlardan ve üstüne atılan sac çatı örtülerinden oluÅŸmaktadır. Uzun yıllar hayvanlarıyla birlikte bu yaylalara göç etmiÅŸ köylüler, ancak bölgede hayvancılığın bitmesi ve gençlerin büyükÅŸehirlere göç etmesi bu yayaları bakımsız, bir iki aile harici yalnız bırakmış. Yaylada bir saat civarında mola veriyoruz. Kahvaltımızı da burada yaptık. Mola sonrası yaklaşık üç saatlik yürüyüÅŸle Dilber düzüne ana kamp yerine varacağız.

 

Dilber düzü yaklaşık 2800 metrededir. Buraya kadar yürüyüÅŸ yapılıp, zirve yapmadan da dönülebilir. Çadırlarımızı kurmak için uygun bir alan bulduk. Kampımızı buraya atacağız. Yarın sabah gün aÄŸarırken zirve yolculuÄŸuna baÅŸlayıp, Deniz Gölü'nü geçip zirveye çıkacağız. Kaçkar DaÄŸları'nda gezmek isteyen bütün grup ve ilgililere rehber almaları tavsiye edilmektedir. Çünkü aniden sis bastırması, hava ÅŸartları, patika yollardan yönlerini kaybetme gibi olumsuzluklarla karşılaşılabilir.

 

Yeterli ve hafif bir kahvaltı yapıp yola çıkıyoruz. Yaklaşık 2 saat sonra Deniz Gölü'ne varmayı planlıyoruz. 3 bin 368 metrede bulunan Deniz Gölü, su sıcaklığı 5-10 derece arasında deÄŸiÅŸen bir buzul gölü. Buzullarla beslenen bu göl suyu, Barhal Çayı ve Çoruh Nehri'ni beslemektedir.

Deniz Gölü'nün büyüleyici manzarası karşısında biraz soluklanıp yorulan ayaklarımızı buz gibi suyunda dinlendirdikten sonra, dönüÅŸ yolunda tazelenmek için göle girme hayaliyle tekrar yola koyulduk.

Bundan sonra yolun zorlu ve tehlikeli kısmı baÅŸlıyor. Temkinli ve dikkatli olmalıyız. ÇarÅŸak denilen kırılmış, küçük, hareketli kaya parçaları üzerinde, dik bir tırmanış bizi beklemektedir. Tırmanış boyu ardımızdaki kiÅŸiyle mesafeyi açık tutup taÅŸ düÅŸürmemeye çalışıyoruz. Zirveye yaklaÅŸtıkça adımlarımız yavaÅŸlıyor. Nefesimiz yüksek irtifadan ötürü sıklaşıyor (daÄŸ çarpması en büyük tehlikelerden ve bol soÄŸan yiyip daÄŸa çıkmak ise ilacıdır). Zirveyi görüyoruz ancak yol bir türlü bitmek bilmiyor. Yorgunluk had safhada ve sonunda 3937 metredeyiz. Bulutların üzerinde 6 saat süren inanılmaz bir deneyim. MuhteÅŸem bir fiziksel ve psikolojik mücadele sonunda zirvede oturup manzaranın keyfini çıkartıyoruz.

360 derecelik eksenimizdeki büyüleyici manzarada Elbruz Dağı, AÄŸrı Dağı, Verçenik Dağı, Kemerli Kaçkar Dağı, KuÅŸaklı Kaçkar Dağı, Bulut Dağı, Altıparmak DaÄŸları, Ergör Tepesi, Mezovit Tepesi, SoÄŸanlı Tepesi, KarataÅŸ Tepesi, Deniz Gölü, Öküzçayırı Gölü, Büyük Karadeniz Gölü, Hevek Vadisi, SoÄŸanlı Vadisi, Kavron Vadisi Geçidi ve gölleri, Naletleme Geçidi ve daha niceleri var.

 

Yüksek irtifa çok fazla vakit geçirmemiz gerektiÄŸini bildiÄŸimizden muhteÅŸem manzarayı geride bırakıp iniÅŸe geçiyoruz. Ä°nmek, tırmanmaktan daha zor ama Deniz Gölü'nün buz gibi sularına girip tazelenmek iniÅŸi daha kolaylaÅŸtırıyor

 

Görseller: