Sizce Kaç Lira Olur?
Yazar :
Cihan Devrim AVUNDUK
Dergi : 2022 10 / Sayı: 106
Yaklaşan yeni hasat sonrası “gerçek sızma zeytinyağı” litre fiyatının ne olacağı, bir taraftan sektörde faaliyet gösteren üreticiden tüccarına, diğer taraftan da tüketicisine kadar herkes için endişeli bir merak konusu.
Yazar: Cihan Devrim Avunduk
Değerli Okurlar,
Değerli Gerçek Sızma Zeytinyağı Tüketicileri,
Yaklaşan yeni hasat sonrası “gerçek sızma zeytinyağı” litre fiyatının ne olacağı, bir taraftan sektörde faaliyet gösteren üreticiden tüccarına, diğer taraftan da tüketicisine kadar herkes için endişeli bir merak konusu. Ben burada, Türk Lirası, döviz kurları, siyasi enflasyon oranı açıklamalarını bir tarafa bıraktım. Hatta, herhangi bir parasal değerden de söz etmeksizin, sadece yaklaşık maliyet yüzde oranlarını sizlerle paylaşayım, herkes kendi bilgi ve tecrübe birikimine göre, gerçekçi fiyat tahmininde bulunsun, istedim.
Maliyet kalemleri ile ilgili olarak aşağıda verdiğim kısa açıklamalar, hesaplamada yardımcı olabilir.
Zeytin
Dalında (tohur) yani henüz toplanmamış zeytin; Ekim sonu – Kasım başına kadar ve de yöreye, cinsine göre ufak tefek maliyet farklılıkları gösterebilir. Burada en önemli husus; gerçek sızma zeytinyağının; yağlık olarak ayrılmış değil de, yere düşmemiş, yarası beresi, sinek vuruğu vb. hastalığı olmayan, ve de yaklaşık 8-10 kg’da 1 litre alınabilen mümkün olan en iyi zeytinden üretilebilmesidir.
Tayfa
Zeytin sektöründe “tayfa” sözcüğü zeytin hasadı işçisi için kullanılır. Bu başlık altında verdiğim oran; bu işçilerin bulunmasını sağlayan “dayıbaşı” ve işçilerin günlük ücretleri, yeme & içme (ve de gerektiğinde konaklama) giderleri, kullanılan ekipman (kira ve/veya amortisman) yaklaşık maliyetlerini kapsamaktadır.
Nakliye
Tayfa, ekipman, toplanan zeytinin sıkım tesisine götürülmesi, tesiste sıkılan zeytinin toptan ve de perakende satış noktalarına taşınmasını kapsar.
Sıkım
Zeytinin sıkım tesisine girişinden itibaren başlayan ve de zeytinyağı olarak tesisten ayrılma sürecinde; tesisin ve makinelerin, dolum tanklarının temizliği ve bakımı, havasız ortamda zeytinyağının saklanabilmesi için dolum tanklarında kullanılacak azot ya da argon gazı, sıkım tesisi kazancı, vb. yaklaşık maliyetleri kapsar.
Ambalaj
Elde edilen zeytinyağının tüketiciye sunulması için gereken laklı teneke ve/veya koyu renk şişe, kapak, kapşon, etiket, kutu, koli, vb. yaklaşık maliyetlerdir.
İhtiyat
Belirlenmesi en zor kalemdir; ihtiyat akçesi. Zeytinin dalında toplanmasından, tüketiciye sunulmasına kadar olan süreçte, her zaman umulmadık masraflar çıkar.
Her türlü tüketim ürününde geçen yıl / bu yıl mukayesesi, tüketiciyi şok edici endişe verici sonuçlarla karşı karşıya bırakıyor. Yukarıdaki verilere göre, “üretim maliyeti”nin üzerine bir de “üretici + satıcı kazançları”nı koyduğumuzda, bu yıl, gerçek sızma zeytinyağının fiyatı sizce kaç lira olur?
Sağlık, sabır, umut, huzur, başarı, lezzet, keyif diliyorum.