Bağlarda Güncelliğini Koruyan Bir Sorun: Salkımlarda Görülen Uç Kuruması

Yazar : Turcan TEKER
Konu : Tarım

Ülkemizin bağcılık potansiyelinin oluşturulması ve dünyada çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında söz sahibi olmasında Ege Bölgesi gerek bağ alanları gerekse üzüm üretimi açısından ülkemiz bağcılığı açısından çok önemli bir konumdadır.

Ülkemizin bağcılık potansiyelinin oluşturulması ve dünyada çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında söz sahibi olmasında Ege Bölgesi gerek bağ alanları gerekse üzüm üretimi açısından ülkemiz bağcılığı açısından çok önemli bir konumdadır. Bölgede hakim çeşit Sultani Çekirdeksiz olup üretim süreci içerisinde bir çok teknik ve ekonomik problemi de bünyesinde barındırmaktadır. Her yıl farklı boyutta görülmekle birlikte salkımlarda yaşanılan uç kuruması problemi de bunların başında gelmektedir. Bu problem 2016-2017 Çekirdeksiz Kuru Üzüm üretim sezonunda da yeniden yaşanmış ve İzmir Ticaret Borsası’nın yayınlamış olduğu Çekirdeksiz Kuru Üzüm Rekolte Tahmin Raporunda da Manisa iline bağlı bazı ilçelerde yoğun uç kurumaları görüldüğü ve rekolteye olumsuz etki yaptığı şeklinde yer almıştır (İzmir Ticaret Borsası, 2016).

Genel hatlarıyla bakıldığında uç kuruması, salkım ucundaki tanelerde başlayan sonraki aşamalarda ise salkımdaki çoğu tanelerin kurumasına yol açabilecek bir sorun olarak tanımlanmaktadır. Dünya literatüründe bu durum kesin olarak fizyolojik bozukluk olarak belirlenen bir sorun  şeklinde karşımıza çıkmaktadır (Bonanda ve Keller, 2012; Bonanda, 2014; Bachteler ve ark., 2014). Fakat bu sorunun ortaya çıkış nedeni tam olarak belirlenememiştir. Birçok etkinin söz konusu olabileceği bildirilmekte olup, bu etkiler içerisinde aşırı yaprak alımı/aşırı ürün dengesizliği, toprakta potasyum (K), magnezyum (Mg) ve kalsiyum (Ca) gibi mineral maddelerin aşırı bulunmasından dolayı birbirinin topraktan alımını olumsuz etkilemesi ya da toprakta yetersiz bulunması, aşırı sulama veya kısıtlı sulama vb. gibi faktörler sıralanabilmektedir. 

Ülkemizde bu konuyla ilgili geçmişte yapılmış olan sadece gözlem ve anket verilerine dayalı bir çalışma bulunmaktadır. Söz konusu çalışmada, Ege Bölgesi çekirdeksiz üzüm bağlarında salkım ucu kuruma nedenlerini belirlemeye yönelik bir gözlem gerçekleştirilmiştir. Yapılan gözlemde, salkımlarda meydana gelen uç kuruması sorunu yaşanan 12 ayrı bağda çiçeklenme ve ben düşme dönemlerinde toprak ve yaprak örneklerinde mineral madde analizleri yapılmıştır. Gözlem sonucunda uç kurumasına birçok nedenin etkili olduğunu belirten araştırıcı, özellikle aşırı ürün yükü ve yaprak alımı sonucunda tanelerde pörsümenin görülebileceğini ifade etmiştir. Araştırıcı, uç kurumasına neden olan faktörlerin kesin hatlarıyla belirlenebilmesi için kontrollü şartlarda terbiye ve sulama gibi unsurların takip edilerek toprak, yaprak ve ürün analizleri ile birlikte daha detaylı çalışmalarla uç kurumasının nedenlerinin tespit edilmesinin gerekliliğini ifade etmiştir (Konuk,1991). Bu yüzden konuyla ilgili bilimsel çalışmaların yapılma gerekliliği zorunlu hale gelmiştir. Buna bağlı olarak konuyla ilgili çalışmalarımızı başlatmış bulunuyoruz. Aynı zamanda bu proje ile salkım ucu kuruması ve buna neden olan diğer olası etkilerinin nedenlerini ortaya koyan ilk bilimsel çalışma olacak olması ülke bağcılığına bir katkı sağlayacaktır. Literatüre önemli katkı sağlayacak olmasının yanında, ortaya konan nedenlerin yarattığı sorunların çözümüne yönelik çalışmalar artarak gerçekleştirebilecektir.  

Yazının devamı