Uluslararası Baklagil Yılında Sınıfta Kaldık

Yazar : Ahmet ATALIK
Konu : Tarım

Yemeklik tane kuru baklagiller (bakliyat) insan beslenmesinde önemli bir yer tutmaktadır.

Yazar: Ahmet Atalık

Giriş

 

Dünyada durum; 1,9 milyar aşırı kilolu ve obez yaşarken, 2 milyar insanda mikrobesin yetersizliği görülmekte, 5 yaş altı 161 milyon çocuk normale göre oldukça kısa boylu, 795 milyon kişi ise sağlıklı bir yaşam sürebilmek için ihtiyacı olan gıdaya ulaşamamaktadır.

 

Yemeklik tane kuru baklagiller (bakliyat) insan beslenmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Tanelerindeki yüksek orandaki protein, mineral ve vitaminler ile diğer besin gruplarına göre önemli bir avantaja sahiptir. Dünya Sağlık Örgütü, dengeli bir beslenme için protein alımının %60’ının bitkisel, %40’ının ise hayvansal kökenli olmasını tavsiye etmektedir. Ülkemizde bu oran sırasıyla %80 ve %20 şeklindedir. Çeşitli nedenlerle hayvansal proteine ulaşamayanlar için baklagiller günlük beslenmede yaşamsal öneme sahiptir.

 

Baklagiller hayvan beslenmesi açısından da son derece önemlidir. Hayvanların beslenmesinde proteinlerin %38’inin ve karbonhidratların %5’inin kaynağını baklagiller oluşturmaktadır. Özellikle de mercimek samanı hayvan beslenmesinde ayrıcalıklı bir yeri vardır.

 

Bitkilerin ekim nöbetinde de baklagillerin önemi büyüktür. Kazık kök sistemi vasıtasıyla toprağın alt katmanlarındaki nemden ve bitki besin maddelerinden kolaylıkla faydalanır, onların yukarı katmanlara çıkmasına yardımcı olurlar. Ayrıca, bitki gelişimini olumsuz etkileyen taban taşı oluşumunu da engellerler. Hasat sonrası toprakta kalan kökleri, mikroorganizmalar tarafından tahıla göre yaklaşık 4 kat daha hızlı parçalanmakta, bu sırada ortaya çıkan maddeler toprak tanelerini birbirine bağlayarak yapının düzelmesini sağlamaktadır. Köklerden kalan boşluklar toprağın havalanmasına ve suyun rahat dolaşımına yardımcı olur. Baklagiller havanın serbest azotunu toprağa bağlayarak verim kapasitesini artırır, kimyevi gübre kullanımını azaltır.

 

Özetle baklagiller, insan ve hayvan beslenmesi, diğer yandan çevrenin korunması açısından yaşamsal bir öneme sahiptir. İşte bu nedenlerledir ki Türkiye’nin öncülüğünde yapılan öneriler doğrultusunda Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Roma’da gerçekleştirilen 146. Konsey toplantısında 2016 yılını “Uluslararası Baklagil Yılı” olarak ilan etmiştir.

 

Sonuç: Öncülüğünü yaptığımız Uluslararası Baklagil Yılı’nda sınıfta kaldık!

Yazının devamı