2018’e Yaklaşırken Kuru İncir Fiyatları ve İhracat İlişkisi

Yazar : Naim ÖZDAMAR

Aydın ve ülkemiz adına alınan birkaç coğrafi işaretten birisi olan Aydın Kuru İnciri, ülkemizin neredeyse üç yüzyıla dayan geçmişiyle en geleneksel ihraç ürünleri arasında ilk sıralarda yer almıştır.

Aydın ve ülkemiz adına alınan birkaç coğrafi işaretten birisi olan Aydın Kuru İnciri, ülkemizin neredeyse üç yüzyıla dayan geçmişiyle en geleneksel ihraç ürünleri arasında ilk sıralarda yer almıştır.

 Ülkemiz Dünya kuru incir üretiminin %65’iniı karşılamaktadır. Bu üretimin de yaklaşık olarak %65-70’ini (yaklaşık 30-35 bin ton )sadece Aydın ilinden karşılanmakta, geriye kalan %30-35’lik bölümünün da (15 bin ton kuru incir) İzmir başta olmak üzere diğer illerden üretildiği bilinmektedir

Türkiye kuru incir ihracatının yaklaşık olarak  %65’i AB ülkelerine yapılmaktadır. Ancak son yıllarda Çin başta olmak üzere yeni pazarların ortaya çıkması AB’nin ithalat payını aşağı çekmektedir. Kuru incir ihracatının miktar olarak %9.45’i NAFTA (ABD, Kanada, Meksika) ülkelerine, %5.66’sı EFTA (İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn, Norveç) ülkelerine ihraç yapılmaktadır.

2013-2016 yılları sürecinde AB ülkeleri arasında ithalatçı ülkeler olarak ilk beş sırayı Almanya,İtalya,Fransa,İsviçre Hollanda almaktadır.

Diğer ülkeler klasmanında ise ABD,İsrail,Rusya ve Çin ilk dörtte yer bulmaktadır.

2001/2002 sezonunda ülkemizin kuru incir ihracatı 34 340 ton iken bu rakam 2017 Ağustos ayı itibari ile 62 500 tona yükselmiştir. Son on altı yılın ortalaması ele alındığında karşımıza yaklaşık olarak 40 000 gibi bir rakam çıkarken 2017 yılında ulaşılan bu rakam % 50’den fazla bir artışa karşı gelmektedir.

Bu süreç içinde en yüksek ihracat 2017 yılına ait iken en düşük ihracat rakamının ton bazında 2016-2017 sezonunda 26 119 ton olarak gerçekleştiğini görmekteyiz. 2016-2017 sezonunda ton başına ihracat değeri 4.144 dolar iken bir sezon öncesinde 41 300 ton ihracata karşılık 166 153 bin dolar ihracat geliri elde edilmiştir. Buradan da ihracat miktarları arasında büyük farklılık olmasına rağmen ihracatın bir anda gerilemesinin nedenini kuru incir iç piyasa fiyatlarına değil ithalat taleplerine bağlamamız daha doğru olacaktır.

2007/2008 sezonu rekolte miktarındaki düşüşle ilintili olarak, kaliteli kuru incir miktarında görülen azalma nedeni ile iç ve dış piyasalara arz edilen kuru incirlerin ortalama satış fiyatlar artmıştır.

İç ve dış piyasalarda kuru incir fiyatlarına etki eden en önemli unsur ithalat talepleridir.2016/2017 sezonu ve 2017 hariç tutulduğu takdirde incir ihracat miktarlarının birbirlerine çok yakın olarak gerçekleştiğini görmekteyiz.2001/2002 sezonu 34 340 ton en düşük ihracat sezonu iken en yüksek rakamının 52 400 bin ton ile 2006/2007 sezonunda yakalandığı görülmektedir.

Türk kuru incirinin neredeyse her çeşidi ve kalitesi ihracatta değer bulmaktadır.Bu çeşitleri Kuru İncir,İncir Ezmesi,Hurda İncir,Kesme İncir olarak ihraç edebilmekteyiz.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre;

“Türkiye son on iki yılda yıllık ortalama 37 bin ton dolaylarında normal yemeklik kuru incir ihracatı gerçekleştirmiştir. Yemeklik kuru incir ihracatının en yüksek olduğu sezon 55,6 bin ton ile 2014/15 sezonudur. 2015/16 sezonunda bir önceki sezona göre ihracat miktarı yemeklik kuru incirde 14.338 kg düşüş, incir ezmesinde 1.414 kg artış, hurda incirde 379 kg düşüş ve kesme incirde 251 kg artış gerçekleşmiştir. 28/01/2016 tarihi itibariyle gerçekleşen ihracat miktarı kuru incirde 26.119 kg, incir ezmesinde 2.624 kg, hurda incirde 502 kg ve kesme incirde 1.042 kg olmuştur.

Bu rakamlar da bize kaliteli sofralık incir üretiminin önemini öne çıkarmaktadır.

Yazının devamı