Şekil Budaması

• Fidanlar dikimden hemen sonra veya sürgün vermeden hemen önce ilk ana dalları oluşturmak amacıyla seçilen yükseklikten (zeminden 60 cm- 1m yükseklikten) uçları kesilir. 

İlk kış budamasında 3-4 iskelet ana dal aralarında eşit mesafe olacak şekilde seçilir ve 30-50 cm mesafeden budanır Bu ana dallar ağaç gövdesi çevresine eşit olarak dağıtılmalıdır. Aday iskelet ana dallarının gelişmesini arttırmak için toprak yüzeyinden ve gövdeden çıkmış asalak sürgünler kesilir. Bu uygulama her ilkbahar ve yaz mevsiminde devam etmelidir. 

İkinci kış mevsiminde yapılacak budama her bir ana dalın ucuna yakın olarak çıkan iyi gelişmiş yan dallardan iki veya üç tanesinin seçiminden oluşur. Ağaç yukarıya ve dışa doğru büyüyecek ve bir vazo şeklini alacak biçimde terbiye edilmiş olmalıdır. Seçilen ikinci derecedeki ana dallar ilk kışta olduğu gibi 30-50 cm’den budanırlar. Esas ana dallardan çıkan bütün obur dallar ( kuvvetli gelişen, dikine büyüyen dallar) çıkarılmalıdır.

Budama üçüncü ve dördüncü kış budamaları boyunca devam eder. Budama yaparken ağacın orta kısmı açık bırakılmamalıdır. Ancak dördüncü ya da beşinci kış budamasında ana iskelet dallarından, zeminden 2-3m yükseklikte oluşan dallar ağacın üst ve orta kısmının doldurulmasına olanak sağlar. 

Budamalar sırasında dikkat edilmesi zorunlu bazı noktalar vardır. Bunlar;

• • • Bir yıllık dallarda sürekli boğum yerinden kesim yapmalı, öz açığa çıkarılmamalıdır.
    • Dibinden kesilecek dallar daima dal yastığı üzerinden kesilmelidir.
    • Budamada kesinlikle iyi bilenmiş keskin ve temiz aletler kullanılmalıdır. Seyreltme budaması ve ince dal kesimlerinde budama makası, kalın dal kesimlerinde testere kullanılmalıdır. Testereyle kesimlerde kesim yeri keskin bir bıçak veya serpetle düzeltilmelidir. Belirli kalınlıktaki dalları kesmede pürüzsüz yara meydana getirmeleri nedeniyle el baltası ve tahra da kullanılabilir.
    • Kalın dal kesimi sonucu ortaya çıkan yaralara aşı macunu sürülerek yara örtülmelidir.
    • Budama artıkları hastalık ve zararlı taşıyıcıları oldukları için derhal toplanıp yakılmalı veya bahçeden uzaklaştırılmalıdır.

 

Hilmi KOCATAŞ

Ziraat Mühendisi

İncir Araştırma İstasyonu Müdürlüğü