ŞİFALI ZEHİR

Son zamanlarda sıkça karşımıza çıkan bir kelime olan “apiterapi” yi, bal arısı ürünlerinin sağlık amaçlı kullanımı (1) olarak tanımlayabiliriz. Mevzubahis olan arı zehri de apiterapide özellikle de son yıllarda değeri gittikçe artan bir şekilde kullanılmaya başlanmış bir üründür. 

 

Apis mellifera zehri temelde melittin, fosfolipaz A2, histamin, hiyalüronidaz, katekolamin ve serotoninden oluşur. Bu bileşenlerin bir kısmının alerjik reaksiyonlarla ilişkili olduğu bulunmuş (7). Bu yüzden alerjisi olanların bu maddelerin etkisine dikkat etmesi gereklidir.

Bal arısı zehri ve bileşenlerinin analjezik, anti-enflamatuar, anti-nosiseptif ve anti-kanser etkileri gibi farmasötik etkilerinin olduğu bildirilmiştir (3). Arı zehrindeki melittin meme kanseri ve prostat kanseri gibi bazı kanser türlerinde etkili olarak kullanılmaktadır (10).  Örneğin Jeong ve ark.’ları (2014), yaptıkları çalışmada, arı zehrinde bulunan melittinin meme kanseri hücre motilitesi ve göçüne karşı inhibe edici etkisinin olduğunu belirtmişlerdir.

Arı zehri diş hastalıklarının tedavisinde de alternatif olarak kullanılabilir. Örneğin Leandro ve ark.’ları (2015), arı zehrinin diş çürüğüne karşı etkisiyle ilgili yaptıkları çalışmada Streptococcus salivarius, S. sobrinus, S. mutans, S. mitis, S. sanguinis, Lactobacillus casei ve Enterococcus faecalis bakterilerini test etmiş ve apitoksin ve onun bileşimi olan melittinin oral patojenlere karşı potansiyel etkisinin olduğunu belirtmişlerdir.

 

Arı zehrinin diyabet hastalığında da olumlu etkisi olabilir. Örneğin Behroozi ve ark.’ları (2014), yaptıkları çalışmada insan hemoglobinindeki glikasyon üzerine arı zehrinin etkisine bakmışlardır ve arı zehrinin diyabet komplikasyonlarını önlemek için doğal bir ilaç olarak kullanılabileceğini belirtmişlerdir. 

Arı zehri artrit hastalıklarında da tedavi amaçlı kullanılabilir. Örneğin Lee ve ark.’ları (2004), arı zehri ile akupunktur tedavisinin artrit gelişimini bastırdığını belirtmiştir. 

Deri ile ilgili sorunlarda da arı zehri alternatif tedavi olarak kullanılabilir. Örneğin Han ve ark.’ları (2007), Ultraviyole-B (UVB) ışınları cildin fotoyaşlanmasına ve cilt tümörüne neden olan deri fibroblastlarında matris metaloproteinaz-1 (MMP-1) ve stromelisin-1 (MMP-3) sentezini indüklediğini belirtmişler ve yaptıkları çalışmada UVB ışınlanmış insan dermal fibroblastlarındaki MMP-1 ve MMP-3 üzerinde bal arısı zehrinin etkisine bakmışlar. Sonuç olarak bal arısı zehrinin, ışıkla yaşlanmayı önlemede fotokoruyucu madde olarak kullanılabileceğini belirtmişlerdir.

Arı zehrinin beyin ile bağlantılı rahatsızlıklarda olumlu etkisi olabilir. Örneğin Cho ve ark.’larının (2012) yaptığı çalışmada, hem akapunktur ve hem de arı zehri akupunkturunun Parkinson hastalığı için destekleyici tedavi olarak umut verici sonuçları olacağını ortaya koymuşlardır.

Arı zehri ile ilgili yapılmış daha birçok araştırma ileride yapılacak araştırmalara ışık tutmaktadır. Yapılan bu çalışmaların olumlu sonuçları sayesinde, bu mükemmel karışımın tedavisi zor olan çeşitli hastalıklarda da alternatif/ek tedavi olarak kullanılabilmesi, bu hastalıkların iyileşme sürecine önemli destek sağlayabilir. 

Ülkemizde de bu tip çalışmaların yapılarak geleceğe umut verici sonuçların ortaya koyulması ve apiterapi çalışmalarının yaygınlaştırılması gerekmektedir.

Doktorunuzun tavsiyesine mutlaka uyun efendim…

Şifalı günler dilerim…

 

 

KAYNAKLAR

  1. 1. http://www.balder.org.tr/sunumlar/Dr_Timucin_Atayoglu_(No_20).pdf (erişim tarihi: 12.07.2015)
  2. 2. http://www.marmarisbalevi.com.tr/tr/bal-arisi/bal-arisinin-vucut-yapisi (erişim tarihi: 12.07.2015)
  3. 3. Behroozi, J., Divsalar, A. and Saboury, A. A., 2014. Honey bee venom decreases the complications of diabetes by preventing hemoglobin glycation. Journal of Molecular Liquids, Volume 199, Pages 371–375.
  4. 4. Cho, S-Y., Shim, S-R., Rhee, H. Y., Park, H-J., Jung, W-S., Moon, S-K., Park, J-M., Ko, C-N., Cho, K-H. and Park, S-U., 2012.  Effectiveness of acupuncture and bee venom acupuncture in idiopathic Parkinson's disease. Parkinsonism & Related Disorders, Volume 18, Issue 8, Pages 948–952.
  5. 5. Han, S., Lee, K., Yeo, J., Kweon, H., Woo, S., Lee, M., Baek, H. and Park, K., 2007. Inhibitory effect of bee venom against ultraviolet B induced MMP-1 and MMP-3 in human dermal fibroblasts  (Article). Journal of Apicultural Research, Volume 46, Issue 2, Pages 94-98.
  6. 6. Jeong, Y-J., Choi, Y., Shin, J-M, Cho, H-J., Kang, J-H., Park, K-K., Choe, J-Y., Bae, Y-S., Han, S-M, kim, C-C., Chang, H-W and Chang, Y-C., 2014. Melittin suppresses EGF-induced cell motility and invasion by  inhibiting PI3K/Akt/mTOR signaling pathway in breast cancer cells. Volume 68, Pages 218–225.
  7. 7. Junior, R. S. F., Sciani, J. M., Marques-Porto, R., Junior, A. L., Orsi, R.de.O, Barraviera, B. and Pimenta, D. C., 2010. Africanized honey bee (Apis mellifera) venom profiling: Seasonal variation of melittin and phospholipase A2 levels. Toxicon 56, 355–362.
  8. 8. Leandro, L. F., Mendes, C. A., Casemiro, L. A., Vinholis, A. H. C., Cunha, W. R., de Almeida, R. and Martins, H. G., 2015.  Antimicrobial activity of apitoxin, melittin and phospholipase A2 of honey bee (Apis mellifera) venom against oral pathogens. An. Acad. Bras. Ciênc. vol.87 no.1 Rio de Janeiro.
  9. 9. Lee, J-D, Kim, S-Y., Kim, T-W., Lee, S-H., Yang, H-I., Lee, D-I. and Lee, Y-H., Anti-inflammatory Effect of Bee Venom on Type II Collagen-Induced Arthritis. Am. J. Chin. Med. 32, 361.
  10. 10. Oršolić, N., 2012. Bee venom in cancer therapy. Cancer and Metastasis Reviews, Volume 31, Issue 1-2, pp 173-194.
  11. 11. Schmidt, J. O., 1995. Toxinology of Venoms From the Honey Bee Genus Apis. Toxicon, Vol. 33, No.7, pp. 917-927.

 

FOTOĞRAFLAR

 

Yazının öncesi
Sonraki Konu
Kurumsal
Sosyal Medya
E-Bültene Abone Olun

Dergi, yazar, haber ve etkinliklerden haberdar olmak için e-posta adresinizi giriniz.

Sanal Basın Üyesidir