Organik Tarıma Başvuru
Organik tarımsal üretime başlayacaksanız çiftçi olmanız zorunludur. Ülkemizde bir miktar arazisi olan, bu araziyi ekip diken, Ziraat Odasına ve Çiftçi kayıt Sistemine kaydını yaptıran herkese çiftçi denmektedir. Eğitim, bilgi birikimi ve maharet gibi konulara fazla takılmamak gerekir. Bu sorun tarımsal üretime başlama süreci kadar, geleneksel aile çiftçiliği anlayışı açısından da sorunlu olduğunu görmek gerekir.
Organik üretime başlama kararı alan üretici Bakanlığımızca organik tarımın kontrolü ve sertifikasyonu amacıyla yetkilendirilmiş kuruluşlardan birine başvurmalıdır. Yetkilendirilmiş kuruluşlar işletmenin organik tarım için uygun olup olmadığını araştırır, eksiklerin giderilmesini ister. Organik üretim yapılacak arazilerin anayol, uçak güzergâhı, sanayi tesisi, maden işletmesi vb. bulunan bölgelerden, kirletici özellikteki su kaynaklarından yeterli uzaklıkta olması gerekmektedir. Çevredeki tarım alanlarında yapılan işlemlerden olabilecek bulaşmalara karşı gerekli önlemler kontrol ve sertifikasyon kuruluşunca değerlendirilerek, uygulanması sağlanmalıdır.
Organik tarıma başlamak isteyen çiftçi kimlik ve kullanacağı arazilerle ilgili gerekli belgeleri hazırladıktan sonra, organik tarım mevzuatına, organik tarım ilkelerine ve kontrol sertifikasyon kuruluşunun uyarılarına uygun üretim yapacağına dair sözleşmeyi imzalar.
Eğer organik tarım faaliyeti yapılması planlanan arazide üretim sürüyorsa, organik tarımsal faaliyet ilk hasadın tamamlanmasından sonra başlayacaktır. Bitkisel üretimde ürünün organik olarak nitelendirilebilmesi için tek yıllık bitkilerde 2 yıl, çok yıllık bitkilerde 3 yıl geçiş süreci uygulanmaktadır. Bu geçiş süreci konusundan mevzuata uygun olmak koşuluyla yetkilendirilmiş kuruluşlar değişiklikler yapabilir.
Kontrol ve Sertifikasyon işlemleri bir yıllık sözleşme ve taahhütlere dayanır. Kontrol sertifikasyon çerçevesinde yıllık denetim işlemleri, gerekli analizler, bu iş için personel ve yolculuk masrafları dikkate alınarak bir fiyat belirlenir. Küçük ölçekli işletmeler için bu maliyetin karşılanması zordur.
Bu soruna çözüm olarak ‘Üretici Grubu’ sistemi getirilmiştir. Üretici grupları bir tüzel kişilik (Kooperatif, Dernek, Vakıf, Oda, Belediye, Şirket vb.) çatısı altında faaliyet gösterebilmektedir. Üretici grubu içersindeki üreticiler toplu olarak denetlendiklerinden denetim maliyetleri düşmekte, sertifikasyon maliyeti üreticiler arasında bölüşülmektedir. Bakanlık bu alanda ortaya çıkan boşlukları gidermek üzere bir tebliğ çıkartmak üzere çalışma başlatmıştır.
Bakanlığın organik tarımdaki rolü yetkilendirme, izleme değerlendirme faaliyetleri ile sınırlı değildir. Denetim ve cezai işlemlerin yanında, destekleme, yaygınlaştırma, eğitim, tanıtım, projeler, enformasyon, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliğini, koordinasyonunu sağlamak gibi sektörün bütününe ilişkin sorumluluklar üstlenilmiştir.
Kontrol sertifikasyon kuruluşları organik tarım sistemine kabul ettikleri üretici ve organik üretimle ilgili bütün bilgileri Organik Tarım Bilgi Sitemine (OTBİS) yükler. OTBİS bitkisel üretim, hayvansal üretim, organik tarım firmaları ve bu firmalarca mevzuat kapsamında üretilen ürünlerin yanı sıra, kontrol sertifikasyon faaliyetleri ve İl Müdürlüklerince gerçekleştirilen izleme faaliyetlerinin de kaydedildiği geniş bir veri tabanı içerir. Bu veriler bu gün Bakanlıkça yönetilen kayıt sistemleri ile bütünleştirilmektedir.
Bakanlık Organik üretimi çeşitli şekillerde desteklemektedir. Organik üretimin sübvanse edilmesi açısından bitkisel ürünlerde dekar başı desteklemelerin yanında küçükbaş büyükbaş hayvanlarda hayvan başına, arıcılıkta ise kovan başına destekleme uygulanmaktadır. Kırsal kalkınma desteklerinden yararlanmada organik tarım yapanlara öncelik tanınmakta, kredilerde faiz indirimi uygulanmaktadır. Hassas tarım alanlarında uygulanan Çevre Koruma Amaçlı Tarım Alanlarının Korunması Programı (ÇATAK) kapsamında organik tarıma başlayan üreticiler de dört yıl boyuna dekar başı destekleme ödemesinden yararlanabilmektedir.
