Soğuk Stresi de Nedir?
Bitkilerde soğuk zararı, sıcaklığın minimum gelişme derecesinin altına düşmesi ile başlar. Bitkinin yetişme sıcaklığını bilmek gerekir. Her bitkinin yetişme sıcaklığı farklıdır. Sıcaklık daha da düşerse ölüm görülür. Egzotik bitkilere sahipseniz soğuk stresinde zarar görme eşiklerinin de düşük olacağını bilmelisiniz.
Bahçeleri yaza hazırla yazısı yazsaydık tam tersine sıcak stresinden bahsedecek ve maksimum gelişme sıcaklığının üzerinde bitkilerin nasıl hırpalanacaklarını anlatıyor olacaktık.
Soğuk Stresi Nasıl Zarar Verir?
Toprakta yeterli su bulunmasına rağmen bitki yaprakları solar.
- a) Köklerde hücre zarlarının geçirgenliği azalır, su alınmaz.
- b) Suyun akışkanlığı azalır.
- c) Soğukta gözeneklerin açık kalır ya da çok az kapanır, terleme yoluyla su kaybı olur.
Bu durumda aynı zamanda su stresi de oluşur.
Sıcaklığın yavaş düşmesi bitkinin su miktarını kademeli olarak azaltmasına imkan vereceğinden donmasını ve zarar görmesini de önler.
Don Zararı Nasıl Oluşur?
Ilık giden havalardan sonra görülen ani soğuk ve donlar en tehlikeli olanlardır. Bitki kendisini kışa hazırlamadan ani bir şok veya ölümle karşılaşır.
Dokularda sıcaklığın donma derecesine düştüğü durumlarda, özellikle hücreler arası boşluklardaki suyun donması sonucu oluşan buz kristalleri, hücre duvarlarını parçalayarak hücrelerin mekanik olarak zarar görmesine yol açar. Bunun sonucunda, hücre öz suyun çekilir, aynı zamanda protoplazma pıhtılaşır. Bitki ölür.
Açık gecelerde neden don olur?
- λ Güneşten gelen infrared ışınları dünyayı ısıtır.
- λ Gece olunca bu ışınlar yeryüzünden gökyüzüne doğru yükselir ve soğuma başlar.
- λ En soğuk bölüm yerden 1,5- 2m yüksekte olan yerlerdir.
- λ Rüzgarsız, bulutsuz havada bu olay gerçekleşir.
Peki dona karşı neler yapabiliriz?
- λ Hava durumunu takip edip gerekirse saksılı bitkilerinizi içeriye alın.
- λ Sulama yapın.
- λ Bitkinin bağışıklık sistemini ve dona dayanımını güçlendiren ISR2000 gibi organik bir aktivatör kullanın.
- λ Muhtelif bitki antifrizlerini kullanabilirsiniz.
- λ Kış başı fosforlu ve potasyumlu gübreleme yapın. Azotlu gübre vermeyin.
- λ Deniz yosunu ve aminoasit preparatları veriniz.
- λ Deniz yosunu ve potasyumu don öncesi kullanırsanız 36 saatlik bir etki elde edersiniz.
- λ Bunlar bitkideki şeker oranını arttırır, antifiriz görevi yapar, donma gecikir. Hücre çeperi güçlenir.
- λ Tarhları örtü altına alın.
- λ Hava akımı yaratın,
- λ Hassas bitkileri tek tek sarın,
- λ Balkonunuzda infrared ısıtıcı kullanın.
Don Sonrası Neler Yapmalıyız?
- λ Zarar oluşmadan önlemek en kolayıdır.
- λ Sabırlı olun. Bekleyin, bitkiniz sürebilir.
- λ Su kaybını telafi etmek için yavaş yavaş sulama yapın.
- λ Zarar görmüş bitkilerden ölenler uzaklaştırılır.
Budama hemen yapılmaz, ilk sürgünler görülünce don vuruk dallar ölü dokunun hemen altından kesilir.
- λ Yarı otsu veya otsu bitkiler ölmemişse sert budanır.
- λ Dallarda veya gövdede çatlarlar, kabuk kalmaları oluşmuşsa baharda temizlenir. Aşı macunu sürülür.
