Peki Dünya’da Yaygın Mı ?
Salkımlarda görülen uç kuruması dünyada birçok bağ bölgelerinde de araştırma konusu haline gelmiştir. Dünya’da birçok araştırıcı bu konunun nedenleri ve çözümleri üzerine araştırmalar gerçekleştirmektedir. Araştırıcılar tarafından uç kurumasının Avusturya’da Zweigelt (Besser, 2010), Amerika’da Cabernet Sauvignon, Sauvignon Blanc, Semillon ve Pinot Gris (Keller, 2008), İtalya’da Sauvignon Blanc ve Pinot Blanc (Riedel 2008), Çin’de Cabernet Sauvignon, Merlot, Pinot Noir ve Sauvignon Blanc (Fang ve ark.,2011) gibi şaraplık üzümlerde yoğun olarak görüldüğü yapılan çalışmalarla ortaya konulmuştur. Şaraplık üzüm üreticilerinin sorunu haline gelen bu durum üreticileri değişik oranlarda zarara uğratabilmektedir. Örneğin Amerika’nın bazı bölgelerinde elde edilen ürünün % 1–5’lik kısmı zaman zaman meydana gelen uç kurumasından etkilenirken, devamlı kurumanın meydana geldiği bölgelerde ise bu zarar % 50’lere ulaştığı bildirilmektedir (Krasnow ve ark., 2010).
“Uç Kuruması Güneş Yanıklığından Kaynaklanmaz”
Uç kuruması salkımlarda meydana gelen güneş yanıklıkları sonucunda ortaya çıkmış bir sorun değildir. Uzun zamandır bilimsel olarak kanıtlanmamış bilgilere dayanan bu tip tartışmalar maalesef üreticilerimizi ve bu işle uğraşan kişileri yanlış yönlendirmektedir.
Örneğin çardak sistemlerinde yetiştiricilik yapılan üzümlerde güneş yanıklığı sorunu çok görülmez. Çünkü sistemin üst kısmında yer alan yapraklar güneş ışınlarının salkıma erişmesi bir bakıma engeller. Peki şimdi şunu sormak lazım. Şayet güneş ışınları tam anlamıyla salkıma zarar verecek etkide bulunmuyorsa tanelerde kurumalar neden gerçekleşebiliyor? İşte bu durum salkımlarda uç kurumasına işaret edebilmektedir. Çünkü sorun yüzeysel bir kurumadan çok, uç kurumasına uğrayan tanenin içsel su kaybetmesi ile ilgilidir. Tanelerin su kaybına ilişkin belirtiler ben düşme ya da hasat döneminde başlamakta olup olgunluk sonrasında belirtiler daha da belirginleşerek tane koyu kahverengiye dönüşmekte ve tamamiyle kuruma meydana gelmektedir. Amerika’da yapılan çalışmada su stresi, aşırı sıcaklık ve ani sıcaklık düşüşünün yaşanmasının tanede meydana gelen kuruma üzerine bir etki yaratmadığı bildirilmektedir (Keller 2008). Aynı zamanda sulama faktöründen daha çok tane kapsamında mineral madde varlığının ve aşırı sıcaklıkların tane mezokarp hücrelerinin ölümünü hızlandırarak kurumaya sebebiyet verdiğini bildiren yayınlar da bilinmektedir (Bondada ve ark, 2013). Araştırma sonuçları arasında farklılıklar bulunabilmektedir. Bu durum yetiştiricilik yapılan ekoloji, toprak durumu ve üzüm çeşidine göre değişiklik gösterebilmektedir. Farklılıklar sadece bu durumlarla sınırlı kalmamaktadır. Uç kuruması değişik zamanlarda şiddetli ya da hafif olarak da görülebilmektedir. Örneğin bu sene içinde aşırı derecede salkımlarda uç kuruması görülen bağlarda gelecek sene aynı sorun olmayabilir. Ya da uç kurumasının görüldüğü bilinen bir bağa ait bütün asmalarda bu sorun görülmeyebilir, hatta aynı asmaya ait bazı salkımlarda görülürken bazı salkımlarda hiç görülmediği bizim çalışmalarımızın sonucunda da ortaya çıkmaktadır.
Sonuç olarak bu konu üzerine bilimsel çalışmalar devam etmektedir. Salkımlarda görülen uç kurumasının nedenlerine yönelik çalışmalar sonucunda sorunun çözümüne da yönelik çalışmaların yapılması kaçınılmaz olacaktır.
Not: Tüm görseller yazara aittir.
KAYNAKLAR
Bachteler, K., Riedel, M., Merkt, N., Schies, W., Fröhlin, J., Wünsche, J., 2014. Effects of Foliar Fertilization on Incidence Berry Shrivel and Bunch Stem Necrosis in Vitis vinifera L. cvs 'Pinot Blanc' and 'Zweigelt'. Journal of Plant Nutrition
Besser, S., 2010. Differenzierung der Traubenwelke-Symptomatik auf Einzelsstockbasis an Vitis vinifera cv. Zweigelt. Master
Thesis. Universität für Bodenkultur, Department für Angewandte Pflanzenwissenschaften und Pflanzenbiotechnologie. Vienna
Bondada, B.R. and Keller, M., 2012. Morphoanatomical Symptomatology and Osmotic Behavior of Grape Berry Shirvel.
Journal of the American Society of Horticultural Science. 137 (1): 20-30.
Bondada, B.R., Sadras, V.O., Fuentes, S., 2013. Effect of Elevated Temperature on The Onset And Rate of Mesocarp Cell
Death In Berries of Shiraz and Chardonnay and İts Relationship With Berry Shrivel. Austral. J. Grape Wine Res. 19:87-94.
Bondada, B., 2014. Structural and Compositional Characterization of Suppression of Uniform Ripening in Grapevine: A Paradoxial Ripening Disorder of Grape Berries with No Known Causative Clues. J.Amer. Soc. Hort. Scı. 139(5):567-581.
Fang,Y., Meng,J., Zhang, A., Liu, J.,Xu, T., Yu, W., Chen, S., Li, H., Zhang, Z., Wang, H., 2011.Infulence of Shriveling on Berry Composition and Antioxidant acitivity of Cabernet Sauvignon Grapes From Shanxi Vineyards. Journal of The Science of Food and Agriculture. 91:749-757.
Keller, M., 2008. Traubenwelke : Auch in den USA ungelöst. Schweizerische Zeitschrift für Obst und Weinbau. 7:68.
Konuk, F., 1991. Ege Bölgesi Çekirdeksiz Üzüm Bağlarında Salkım Ucu Kurumalarının Nedenleri Üzerinde İnceleme. Gözlem, Uygulama, Analiz Sonuçları. Tariş Araştırma Geliştirme Müdürlüğü, Bornova.
Krasnow, M., Matthews, M.A., Smith, R.J., Benz, J., Weber, E., Shackel, K., 2010. Distinctive symptoms differentiate four common types of berry shrivel disorder in grape. California Agriculture 64: 155-159.
Riedel , M., 2008. Traubenwelke und Stiellähme im Visier. Der Badische Winzer. 2: 17-20. 73-80.
