Türkiye’de Çiftçi eline Geçen Fiyatlarda Durum

Güncel duruma bir göz atalım. Seferihisar’da mandarin üreticilerinin eline bahçede toplama alıcıya ait olmak üzere 30 kuruş geçebiliyor. Bu çok düşük bir düzey. Seferihisar Belediyesi, Doğanbey Tarımsal Kalkınma Kooperatifi aracılığı ile mandarin dilimlerinin kurutarak satılmasına destek oluyor. Kurutulmuş mandarin çok lezzetli bir ürün. Çerez olarak yenilebildiği gibi, meyvenin az olduğu dönemlerde yenmek üzere alınması çok yararlı. 100 gramlık paket 5 TL.  Böylelikle, kurutma masraflarını dikkate almazsak, kabaca taze mandarinin kilosu 5 TL’ya değerlenmiş oluyor. (seferibakkal.com adresinden ısmarlayabiliyorsunuz) Bu uygulama yeni gelişiyor. Etkili olması için üretiminin artması gerekiyor. Ancak olay sadece bu tür ürünü işleme çalışmaları ile çözülebilecek bir durumda değil. Daha kökten sorunlar var.

Geçenlerdeki İstanbul’daki karlı günlerde hâlde mandarinin kilosu sadece 10 kuruş artmış. Çiftçinin eline geçende bir değişiklik yok. Ancak manavda, markette satılan mandarinin fiyatı tam bir lira artış göstermiş. Adana ve Mersin’de de portakalda çiftçi eline geçen fiyat 50 kuruşa kadar düşmüş. Herkes biliyor ki perakende fiyatlar bu fiyatların en az üç katı. Piyasa sistemi veya sermaye mantığı bu konuda çiftçinin çıkarlarına tamamen duyarsız. Bu herkese normal gelen bir olgu.